საქართველოში გაქირავებული ბინების, სასტუმრო ნომრების და აპარტამენტების გადასახადები
ჩვენ ვპასუხობთ აქტუალურ კითხვებს, ბინების, აპარტამენტების და სასტუმრო ნომრების გაქირავებიდან მიღებული შემოსავლის გადასახადებზე
15 მარტი, 2024
გიორგი ჟუჟუნაშვილი, წამყვანი იურისტი და ადვოკატი
საგადასახადო კალენდარი გვახსენებს, რომ ფიზიკურმა პირებმა პირველ აპრილამდე უნდა წარადგინონ 2023 წლის საშემოსავლო გადასახადის დეკლარაცია და გადაიხადონ გადასახადი
და ეს კარგი მიზეზია ვისაუბროთ იმ შემოსავლის დაბეგვრაზე, რომელსაც ფიზიკური პირები/ მესაკუთრეები იღებენ თავიანთი უძრავი ქონების გაქირავებით. დღეს ჩვენ ვუპასუხებთ საცხოვრებელი მიზნით გაქირავებულ ბინებთან დაკავშირებით დასმულ აქტუალურ კითხვებს. (ბინები, სასტუმროს ნომრები, აპარტამენტები). კომერციულ ქონებაზე შემდეგ ჯერზე ვისაუბრებთ.
საჭიროა თუ არა საშემოსავლო გადასახადის გადახდა, თუ ბინის მესაკუთრე – არ არის საქართველოს საგადასახადო რეზიდენტი?
Დიახ, აუცილებელია. უძრავი ქონების გაქირავებიდან მიღებული შემოსავალი ეხება საქართველოში არსებული წყაროდან მიღებულ შემოსავალს, აქედან გამომდინარე უნდა შეივსოს დეკლარაცია და გადახდილ იქნას გადასახადი.
როგორია საშემოსავლო გადასახადის განაკვეთი საქართველოში საცხოვრებელი უძრავი ქონების გაქირავებისას?
საშემოსავლო გადასახადის განაკვეთი დამოკიდებულია მესაკუთრეთა რეესტრში რეგისტრაციაზე (ხელმისაწვდომია საგადასახადო კაბინეტში) და შეადგენს:
- ქირავნობის შემოსავლის 5%, თუ მოიჯარე არის ფიზიკური პირი.
- ქირავნობის შემოსავლის 5%, თუ მოიჯარე არის კომპანია, ხოლო მფლობელი რეგისტრირებულია მესაკუთრეთა რეესტრში.
- უძრავი ქონების შენარჩუნების შემოსავალსა და ხარჯებს შორის სხვაობის 20% (იხილეთ საგადასახადო კოდექსი) ყველა სხვა შემთხვევაში.
საშემოსავლო გადასახადის განაკვეთი დამოკიდებულია ქონების გაქირავების მეთოდზე? პირდაპირი გაქირავება, booking-ით გაქირავება, Airbnb, სხვა აგრეგატორების მეშვეობით? მმართველი კომპანიის მეშვეობით?
არა, არ არის დამოკიდებული
დამოკიდებულია თუ არა გადასახადის განაკვეთი საცხოვრებელი ფართის გაქირავების პერიოდზე და გაქირავების სიხშირეზე? არის თუ არა განსხვავება დღიური და გრძელვადიანი გაქირავებით მიღებულ შემოსავალში?
არა, არ არის დამოკიდებული
თუ მესაკუთრე საქართველოს ფარგლებს გარეთ საკუთარ ანგარიშზე იღებს ქირას უცხოურ ვალუტაში, ვალდებულია განაცხადოს ეს შემოსავალი და გადაიხადოს მასზე დაკისრებული გადასახადები?
დიახ, ყველა საიჯარო შემოსავალი, განურჩევლად მისი მიღების ფორმისა და მეთოდისა, უნდა იყოს დეკლარირებული. გთხოვთ გაითვალისწინოთ, რომ საგადასახადო დეკლარაციაში შემოსავალი მითითებულია საქართველოს ეროვნულ ვალუტაში–ლარში. თუ შემოსავალი მიიღეთ უცხოურ ვალუტაში, ის უნდა დაკონვერტირდეს ლარად შემოსავლის მიღების დღეს, საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ დადგენილი კურსით.
რა შემთხვევაში გჭირდებათ დღგ-ს გადახდა საცხოვრებელი უძრავი ქონების გაქირავებისას?
თუ მესაკუთრის სამეწარმეო ჯამური შემოსავალი (ქირავნობის შემოსავლის ჩათვლით) 12 თვის განმავლობაში გადააჭარბებს 100 000 ლარს, მესაკუთრე ვალდებულია დარეგისტრირდეს დღგ-ს გადამხდელად და 100 000 ლარზე მეტი ოდენობის შემთხვევაში გადაიხადოს დღგ 18%-იანი განაკვეთით.
რამდენად ხშირად ხდება დღგ-ს დეკლარაცია და გადახდა?
დღგ-ს დეკლარაცია წარედგინება ყოველი მომდევნო საანგარიშო თვის 15 რიცხვში, იმ შემთხვევაშიც კი თუ საანგარიშო თვეში შემოსავალი არ არის. გადასახადი იფარება იმავე ვადაში.
თუ მესაკუთრე უძრავ ქონებას აქირავებს იურიდიულ პირზე, საცხოვრებელი მიზნებისთვის, იცვლება თუ არა გადასახადი?
თუ იურიდიული პირი ქირაობს ფართს საცხოვრებელი მიზნებისთვის, მაგალითად: თანამშრომლებისთვის, მაშინ საგადასახადო ვალდებულებები არ იცვლება – მესაკუთრე იხდის საშემოსავლო გადასახადს 5%-იანი განაკვეთით, თუ ის რეგისტრირებულია მესაკუთრეთა რეესტრში, ან 20%-ს ასეთი რეგისტრაციის არარსებობის შემთხვევაში და დღგ-ს საჭიროების შემთხვევაში.
თუ მესაკუთრე საცხოვრებელი წესით აქირავებს ქონებას იურიდიულ პირზე, რომელი არის ვალდებული გადაიხადოს გადასახადი?
ნაგულისხმევას, მოიჯარე კომპანია არის მესაკუთრის საგადასახადო აგენტი, შესაბამისად ვალდებულია დააკავოს და გადაიხადოს მასზე საშემოსავლო გადასახადი. გადასახადს იხდის კომპანია, ქირის გადახდის დროს. ქირავნობის ხელშეკრულებაში მხარეებს შეუძლიათ სხვაგვარად შეთანხმდნენ და მესაკუთრეს შეუძლია აიღოს საშემოსავლო გადასახადის გადახდის ვალდებულება. ამ შემთხვევაში დღგ-ს იხდის თავად მესაკუთრე.
როგორ არის შესაძლებელი საგადასახადო დეკლარაციის წარდგენა?
საგადასახადო დეკლარაციის წარდგენა შესაძლებელია მესაკუთრის საგადასახადო კაბინეტის მეშვეობით rs.ge-ზე. სხვა ვარიანტები არ არის გათვალისწინებული. პირადი საშემოსავლო გადასახადის დეკლარაციის წარდგენის ბოლო ვადაა– 1-ლი აპრილი.
როგორ მივიღოთ წვდომა საგადასახადო ანგარიშზე rs.ge-ზე დეკლარაციის შესატანად?
ამისათვის მესაკუთრემ უნდა მიიღოს საგადასახადო ნომერი. ეს შეიძლება გაკეთდეს პირადად საქართველოში ან ვინმეს დაევალოს ამის გაკეთება მინდობილობის გზით. დაწვრილებით ამის შესახებ დავწერეთ აქ
როგორ შეუძლიათ JUST Advisors-ის სპეციალისტებს დაეხმარონ ქონების მესაკუთრეს?
- მინდობილობის საფუძველზე ჩვენ შეგვიძლია საგადასახადო ნომერი
- გავააქტიუროთ საგადასახადო კაბინეტი
- სავარეგისტრიროთ მესაკუთრე მესაკუთრეთა რეესტრშ
- შევადგინოთ ქირავნობის ხელშეკრულება.
- გამოვთვალოთ გადასახადი
- შევადგინოთ და წარვადგინოთ საგადასახადო დეკლარაცია.
ჩვენ Just Advisors-ში გვესმის საქართველოს საგადასახადო სისტემის სირთულეები და გთავაზობთ არა მხოლოდ სიღრმისეულ ცოდნას, არამედ ინდივიდუალურ მიდგომას თითოეული მომხმარებლის მიმართ. ჩვენი — მიზანია არა მხოლოდ დაგეხმაროთ გაუმკლავდეთ მიმდინარე ვალდებულებებს, არამედ უზრუნველყოთ ოპტიმალური საგადასახადო დაგეგმვა მომავლისთვის. გეპატიჟებით JUST Advisors-ში რჩევისა და თქვენი ქონებისა და გადასახადების მართვის მხარდაჭერისთვის. მოდით ერთად გავხადოთ ეს პროცესი თქვენთვის რაც შეიძლება მარტივი და მომგებიანი.
ცხრილი: გადასახადები საქართველოში ბინების, აპარტამენტების და სასტუმროს ნომრების გაქირავებაზე
პირველი კომენტარი: აუცილებელია ქირავნობს ხელშეკრულების გაფორმება და ასევე მნიშვნელოვანია, რომ მფლობელი დარეგისტრირდეს მოქირავნედ. განსაკუთრებული ყურადღება უნდა მივაქციოთ ხელშეკრულების პირობებს: აუცილებელია მითითებულ იქნას, რომ საცხოვრებელი ტერიტორია ქირავდება კონკრეტულად საცხოვრებელი მიზნებისთვის. ეს მნიშვნელოვანია, რადგან კანონის თანახმად თუ ფიზიკური პირი უძრავ ქონებას აქირავებს ორგანიზაციებზე, იურიდიულ პირებზე ან სხვა ფიზიკურ პირებზე საცხოვრებელი მიზნით, ამ ქირავნობიდან მიღებული შემოსავალი, ხარჯების გამოკლების გარეშე, ებერგება 5%-ით. აღსანიშნავია, რომ მსგავს ინფორმაციას საგადასახადო ორგანოების კონსულტანტები იძლევიან. დღგ-სთან დაკავშირებით კი, თუ გადამხდელის შემოსავალი 12 თვის განმავლობაში აღემატება 100 000 ლარს, იგი ვალდებულია დარეგისტრირდეს დღგ-ს გადამხდელ პირად.
მეორე კომენტარი: *თუ შემოსავალი ნაწილდება დივიდენდებზე, მთლიანი საგადასახადო ტვირთი იქნება 20% = 15% საშემოსავლო გადასახადი და 5% დივიდენდის გადასახადი. დღგ-ს რაც შეეხება, თუ გადამხდელის შემოსავალი 12 თვის განმავლობაში აღემატება 100 000 ლარს, იგი ვალდებულია დარეგისტრირდეს დღგ-ს გადამხდელ პირად.
მოგეწონათ სტატია? გაგვიზიარე შენი აზრი
გაქვთ შეკითხვა?
მარია გუსეინოვა
კომერციული განყოფილების წამყვანი მენეჯერი
კომერციული განყოფილების წამყვანი მენეჯერი