ქორწინებისა და განქორწინების რეგისტრაცია უცხოელთათვის საქართველოში

დსთ-ის, ევროკავშირის და აშშ-ის მოქალაქეებისთვის საქართველოში ქორწინების გაფორმება ერთ-ერთ ყველაზე მოსახერხებელ ვარიანტს წარმოადგენს შემდეგი მიზეზების გამო:

• ვიზის მოთხოვნის არარსებობა შესვლისას;
• დოკუმენტაციის გაფორმების მინიმალური ვადები;
• დოკუმენტაციის საერთაშორისო აღიარება.

2. საქორწინო ხელშეკრულება საქართველოში

როგორც ცნობილია, ქორწინების რეგისტრაციის შემდეგ, მეუღლეების მიერ შეძენილი ქონება ხდება მათი საერთო საკუთრება. გამონაკლისს წარმოადგენს მემკვიდრეობით მიღებული ქონება ან ძვირადღირებული საჩუქრები. ქორწინების შეწყვეტის შემთხვევაში, ასეთ ვითარებაში თითოეულ მხარეს აქვს უფლება მოითხოვოს ქონების თანაბრად განაწილება.
კანონით დადგენილი საერთო საკუთრების რეჟიმის ალტერნატივას წარმოადგენს საქორწინო ხელშეკრულება, რომელიც შეიძლება გაფორმდეს მეუღლეებს შორის ან ქორწინებამდე, ან ქორწინების შემდეგ. საქორწინო ხელშეკრულება არის შეთანხმება, რომელშიც მხარეები ადგენენ ქონების გამოყენების ინდივიდუალურ წესს ქორწინების პერიოდში და ქორწინების შეწყვეტის შემთხვევაში.
საქორწინო ხელშეკრულება შეიძლება მოიცავდეს განსაკუთრებულ პირობებს, რომლებიც ეხება:

• ქორწინების პერიოდში შეძენილ მთელ ქონებას;
• განსაზღვრულ ქონებას (რომელიც არ უნდა იყოს შეზღუდული კონკრეტული ქვეყნის გეოგრაფიული ფარგლებით);
• ქონების გარკვეულ ჯგუფებს (მაგალითად, ბიზნესის წილებს);
• კონკრეტულ ქვეყანაში შეძენილ ქონებას (მაგალითად, ყველაფერი, რაც საქართველოშია, ეკუთვნოდეს კონკრეტულ მეუღლეს).

უცხოელებს საქართველოში შეუძლიათ საქორწინო ხელშეკრულების გაფორმება როგორც ქორწინებამდე, ასევე მის შემდეგ. ამასთან, ქორწინება შეიძლება რეგისტრირებული იყოს ნებისმიერ ქვეყანაში, თუმცა ლეგალიზებული უნდა იყოს საქართველოსთვის.

საქორწინო ხელშეკრულება რეგულირდება საქართველოს კანონმდებლობით და მისი გაფორმება სავალდებულოა ნოტარიული ფორმით. ხელშეკრულების ხელმოწერა, ისევე როგორც ქორწინება, მხოლოდ პირადად არის შესაძლებელი.
თუ რომელიმე მხარე არ ფლობს ქართულ ენას, ხელშეკრულება მზადდება ორენოვანი ფორმით (ხშირ შემთხვევაში, პრაქტიკაში გვქონია სამენოვანი ხელშეკრულებების შემთხვევებიც) და ამ პროცესში საჭიროა თარჯიმნის ჩართვა.

მნიშვნელოვანია გახსოვდეთ, რომ საქართველოში გაფორმებული საქორწინო ხელშეკრულება უცხოეთში მოქმედებს მხოლოდ იმ ნაწილში, რომელიც არ ეწინააღმდეგება იმ ქვეყნის კანონმდებლობას, სადაც ის გამოიყენება. აუცილებელია, წინასწარ შემოწმდეს, როგორ ეთანხმება ქართული კანონმდებლობა იმ ქვეყნის კანონმდებლობას, სადაც მეუღლეები ცხოვრობენ და ყველა თავისებურება გაითვალისწინოს ხელშეკრულების შედგენისას.

3. უცხოეთში რეგისტრირებული ქორწინების ლეგალიზაცია საქართველოში

უცხოეთში რეგისტრირებული ქორწინება შეიძლება ლეგალიზებული (აღიარებული) იყოს საქართველოში, თუ ერთ-ერთ მხარეს აქვს საქართველოს მოქალაქეობა ან მუდმივი საცხოვრებელი ნებართვა. ლეგალიზაციისთვის იუსტიციის სახლში უნდა წარედგინოს ქორწინების მოწმობის ნოტარიული ასლი და ქართულ ენაზე ნოტარიულად დამოწმებული თარგმანი.
ქორწინების მოწმობა, საჭიროების შემთხვევაში, უნდა იყოს აპოსტილით დამოწმებული ან გავლილი საკონსულო ლეგალიზაციის პროცედურები. თუმცა, საქართველოში რელიგიური რიტუალის საფუძველზე რეგისტრირებული ქორწინებები არ არის აღიარებული.
ლეგალიზაციის პროცედურა ფასიანია და სახელმწიფო ბაჟის ოდენობა შეადგენს 50 ლარს.
ლეგალიზაციის დადასტურების მტკიცებულება არის ქართული ქორწინების მოწმობა, რომელიც მთლიანად იდენტურია საქართველოში რეგისტრირებული ქორწინების მოწმობას.

4. განქორწინების პროცედურა საქართველოში

განქორწინების პროცედურა საქართველოში რეგულირდება სამოქალაქო კოდექსით და „სამოქალაქო აქტების შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად. პროცედურა შესაძლებელია როგორც ადმინისტრაციული, ასევე სასამართლოს გზით.

4.1. ადმინისტრაციული პროცედურა
განქორწინება ადმინისტრაციული წესით შესაძლებელია, თუ ორივე მხარე თანახმაა.
პირობები:

• ქორწინება რეგისტრირებული იყო საქართველოში (მოქალაქეობა ან ფაქტობრივი ცხოვრების ადგილი საქართველოში მნიშვნელობა არ აქვს).
• ქორწინება რეგისტრირებული იყო საზღვარგარეთ, მაგრამ ლეგალიზებული საქართველოში და ერთ-ერთი მხარე არის საქართველოს მოქალაქე ან აქვს მუდმივი საცხოვრებელი  ნებართვა.

დოკუმენტები:

1. ქორწინების მოწმობის ასლი.
2. მხარეთა პასპორტების ნოტარიულად დამოწმებული ასლები და ქართულ ენაზე თარგმანი.
3. სახელმწიფო ბაჟი (60 ლარი).

განქორწინების პროცედურა 5 სამუშაო დღეს მოიცავს და მთავრდება განქორწინების მოწმობის მიღებით.

4.2. სასამართლო პროცედურა (მხარეთა თანხმობის არარსებობის შემთხვევაში)

თუ ერთ-ერთი მხარე განქორწინებაზე უარს აცხადებს, პროცედურა საქართველოს სასამართლოში ხორციელდება.

სასამართლოში მიმართვა შესაძლებელია შემდეგ შემთხვევაში:

• ქორწინება რეგისტრირებული ან ლეგალიზებულია საქართველოში;
• ქორწინება რეგისტრირებული იყო საზღვარგარეთ, მაგრამ ერთ-ერთ მხარეს აქვს საქართველოს მოქალაქეობა ან მუდმივი საცხოვრებელი ნებართვა.

სასამართლოს განხილვის ხანგრძლივობა, თუ სხვა დავების (ქონების, ბავშვების, ალიმენტის) არარსებობის შემთხვევაა, არის 4-6 თვე და მიმდინარეობს ქართულ ენაზე.

5. ქორწინების, განქორწინებისა და კონტრაქტის აღიარება საზღვარგარეთ

საქართველოში რეგისტრირებული ქორწინება, განქორწინება და ქორწინების კონტრაქტი აღიარებულია საერთაშორისო დონეზე. თუმცა, უცხო ქვეყანაში წარსადგენად საჭირო იქნება დოკუმენტების აპოსტილით დამოწმება ან საკონსულო ლეგალიზაცია.
აპოსტილის მიღება შესაძლებელია 8 დღეში (ან დაჩქარებული წესით 1 დღეში). ხარჯი შეადგენს 60-220 ლარს. საკონსულო ლეგალიზაციის ღირებულება ქვეყნის მიხედვით, საშუალოდ 100 აშშ დოლარს აღწევს.

6. დასკვნა

საქართველო არის კომფორტული და ხელმისაწვდომი იურისდიქცია უცხოელებისთვის ქორწინებისა და განქორწინების გაფორმებისთვის. ადმინისტრაციული პროცესების სიმარტივე, ბიუროკრატიული დაბრკოლებების არარსებობა და დოკუმენტაციის სწრაფი დამზადების შესაძლებლობა ქვეყანას მიმზიდველ ალტერნატივად აქცევს ყველასთვის.
თუ თქვენ გეგმავთ საქართველოში ოჯახური ურთიერთობების რეგისტრაციას, უმჯობესია წინასწარ მოამზადოთ საჭირო დოკუმენტები, შეისწავლოთ პროცედურის თავისებურებები და ვიზიტისთვის საუკეთესო დრო შეარჩიოთ.