საქართველოში სამშენებლო და საყოფაცხოვრებო ნარჩენების გატანის სამართლებრივი რეგულირება

მოსახლეობამ საყოფაცხოვრებო ნარჩენები უნდა მოათვავსოს სპეციალურად გამოყოფილ კონტეინერებში. თუ აღმოჩნდება რომ ამგვარი ნაგვის კონტეინერი სავსეა და ვერ ხერხდება ნაგვის მოთავსება, კოდექსით აკრძალულია გადასაგდები ნაგვის დატოვება კონტეინერის გვერდით ან მის მიმდებარე ადგილას - აღნიშნული ქმედება ექვივალენტურია ქუჩაში საყოფაცხოვრებო ნარჩენებით გარემოს დაბინძურების და ისჯება ჯარიმით (დაწვრილებით ამის შესახებ ვისაუბრებთ ქვემოთ). ერთადერთი, რაც ამ შემთხვევაში შეგიძლიათ, რომ მოიმოქმედოთ, უნდა დარეკოთ მერიის ცხელ ხაზზე და შეატყობინოთ გადავსებული კონტეინერების შესახებ, შემდეგ კი იპოვოთ ცარიელი კონტეინერი და მოათავსოთ თქვენი ნაგავი.

რაც შეეხება სამშენებლო ნარჩენებს, დაუშვებელია მისი ქუჩაში განთავსებულ კონტეინერებში მოთავსება - ეს კონტეინერები განკუთვნილია მხოლოდ საყოფაცხოვრებო ნარჩენებისთვის. მშენებლობის ან რემონტის შედეგად მიღებული ნარჩენების სწორად მართვისთვის საჭიროა დაუკავშირდეთ (მაგალითად, თბილსერვის ჯგუფს, ტელ.: 595 33-71-16), რომელიც ნარჩენებს სპეციალურ ნაგავსაყრელზე გადაიტანს. ნარჩენების გატანა თქვენც შეგიძლიათ განახორციელოთ დამოუკიდებლად. თბილისში სამშენებლო ნარჩენების ნაგავსაყრელი გლდანის ტერიტორიაზე მდებარეობს, რომელიც გლდანის ნაგავსაყრელის სახელით არის ცნობილი.

ნარჩენების მართვის პროცესების კონტროლს ახორციელებს გარემოს დაცვის სამინისტრო, მუნიციპალური ადმინისტრაცია და შესაბამისი სახელმწიფო ორგანოები.

სამშენებლო და სხვა ინერტული ნარჩენებით გარემოს დაბინძურების ფაქტის გამოვლენის შემთხვევაში, შედგება ადმინისტრაციული სამართალდარღვევის ოქმი. პირი, რომელიც მიიღებს ასეთ ოქმს, ვალდებულია დაუყოვნებლივ ან გონივრულ ვადაში გაასუფთავოს ტერიტორია ნარჩენებისგან. ამასთან ერთად, კოდექსით გათვალისწინებულია ჯარიმები, რომლებიც დამოკიდებულია არასწორად განთავსებული სამშენებლო/ინერტული ნარჩენების მოცულობაზე:

• 1 მ​3-მდე მოცულობის – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით.
• 1 მ​3-დან 10 მ​3-მდე მოცულობის – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 1 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 3 000 ლარის ოდენობით.
• 10 მ​3-დან 50 მ​3-მდე მოცულობის – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 5 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 15 000 ლარის ოდენობით.

50 მ​3 ან 50 მ​3-ზე მეტი მოცულობის – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 15 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 30 000 ლარის ოდენობით.

მუნიციპალური ნარჩენებით გარემოს დაბინძურების შემთხვევები ხასიათდება შემდეგის სახის მახასიათებლებით:

• 2 კგ-მდე მუნიციპალური ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება – გამოიწვევს დაჯარიმებას 80 ლარის ოდენობით. იგივე ქმედება, ჩადენილი საცხოვრებელი სახლიდან ან სხვა შენობა-ნაგებობიდან, – გამოიწვევს დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით. ხოლო იგივე ქმედება, ჩადენილი ავტოსატრანსპორტო საშუალებიდან, – გამოიწვევს მძღოლის, ხოლო საზოგადოებრივი ტრანსპორტის შემთხვევაში – შესაბამისი დამრღვევის დაჯარიმებას 250 ლარის ოდენობით.

• 2 კგ ან 2 კგ-ზე მეტი მუნიციპალური ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება (გარდა ამ მუხლის მე-8 ნაწილით გათვალისწინებული შემთხვევისა) – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1 500 ლარის ოდენობით.

• 1 მ​3-ზე მეტი მოცულობის მუნიციპალური ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 1 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 3 000 ლარის ოდენობით.

დიდი მოცულობის ნარჩენით (მათ შორის, სატრანსპორტო საშუალების, ელექტრო- ან ელექტროტექნიკური დანადგარის, სამშენებლო დანადგარის ან სხვა მსგავსი მოწყობილობის ნარჩენით) გარემოს დანაგვიანება – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 6 000 ლარის ოდენობით.

ასევე წინამდებარე კოდექსით გათვალისწინებულია მუნიციპალური ნარჩენების უკანონო გადაგდების/განადგურების გარემოს დაბინძურების სხვადასხვა შემთხვევები:

• 5 ერთეულამდე საბურავით (გარდა ველოსიპედის საბურავისა) გარემოს დანაგვიანება – გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.
• 5 ერთეული ან 5 ერთეულზე მეტი საბურავით (გარდა ველოსიპედის საბურავისა) გარემოს დანაგვიანება – გამოიწვევს დაჯარიმებას 2 000 ლარის ოდენობით.
• 2 კგ-მდე ბატარეის, აკუმულატორის, ელექტრონათურის, ელექტროსაქონლის, გრაფიტის ელექტროდის, ბასრი ან მჩხვლეტავი საგნის (მათ შორის, შუშის ნამსხვრევის, ლურსმნის ან სხვა მსგავსი საგნის) ნარჩენით გარემოს დანაგვიანება – გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.

განსაზღვრული ნარჩენების შეგროვების კონტეინერში არადანიშნულებისამებრ მოთავსება (მათ შორის, მუნიციპალური არასახიფათო ნარჩენების კონტეინერში მოთავსება) – გამოიწვევს ფიზიკური პირის დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით, იურიდიული პირის დაჯარიმებას 1 000 ლარის ოდენობით.