როგორ მივიღოთ საქართველოს მოქალაქეობა საგამონაკლისო წესით

საგამონაკლისო წესით საქართველოს მოქალაქეობის მიღების პროცედურა არის ერთ-ერთი ყველაზე რთული მოქალაქეობის საკითხებთან დაკავშირებულ პროცედურებს შორის. თავდაპირველად განმცხადებელი ავსებს დადგენილი ფორმის განცხადებას, შემდეგ კი დოკუმენტებთან ერთად წარმოადგენს მას სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოში (იუსტიციის სახლის მეშვეობით):

განცხადების განხილვის დროს სააგენტო ხელმძღვანელობს „მოქალაქეობის საკითხთა კომისიის დადგენილება N2“-ით. დადგენილების თანახმად განმცხადებლის შესახებ სრული ინფორმაციის მიღებისთვის სააგენტო მიმართავს შსს-ს, პროკურატურასა და სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურს. თუ რომელიმე უწყებიდან მიღებული იქნება დასკვნა მოქალაქეობის მინიჭების მიზანშეუწონლობის შესახებ, სააგენტო სახელმწიფო უსაფრთოხების ან/და საზოგადოებრივი წესრიგის დაცვის საფუძვლით მოამზადებს უარყოფით დასკვნას პრეზიდენტის ადმინისტრაციისთვის. 

პრეზიდენტი იღებს საბოლოო გადაწყვეტილებას მოქალაქეობის განცხადებასთან დაკავშირებით, რა დროსაც ხელმძღვანელობს „საქართველოს მოქალაქეობის შესახებ“ კანონის მე-16  მუხლით გათვალისწინებული უარის თქმის საფუძვლებით.

რაც შეეხება ტესტირებას და კომისიასთან გასაუბრებას, სააგენტო განმცხადებელს აცნობებს თარიღს განცხადების განხილვის დასრულებამდე რამდენიმე კვირით ადრე მაინც. ტესტირება და გასაუბრება ტარდება ერთ დღეს, ერთ სივრცეში, სხვადასხვა ოთახებში. ტესტის ჩაბარებისთვის აუცილებელია რომ თითოეულ კატეგორიაში 10 შეკითხვიდან განმცხადებელმა დააგროვოს 7 სწორი პასუხი (ტესტის კითხვები და პასუხები შეგიძლიათ იხილოთ აქ). ტესტირების შემდეგ  განმცხადებელი გაივლის გასაუბრებას - განცხადების განხილვის ყველაზე რთული ეტაპი. გასაუბრების ფარგლებში კომისიისგან მოსალოდნელია შეკითხვები შემდეგ საკითხებთან დაკავშირებით: 

• ოჯახი;
• საცხოვრებელი ქვეყანა;
• საქმიანობა;
• ქონება;
• საქართველოში ჩამოსვლის სიხშირე და სხვ.

გასაუბრების მიზანია - განმცხადებლის კავშირის დადგენა საქართველოსთან.

ყველა ეტაპის გავლის შემდეგ სააგენტო რამდენიმე დღეში  ამზადებს დასკვნას პრეზიდენტის ადმინისტრაციისთვის (გასაუბრების ოქმთან ერთად, რომელიც გასაუბრების დროს დგება). დასკვნა არის დადებითი ან უარყოფითი.

„საქართველოს მოქალაქეობის შესახებ“ კანონის 25-ე მუხლის პირველი პუნქტის მიხედვით მოქალაქეობის საკითხებთან დაკავშირებით საბოლოო გადაწყვეტილებას იღებს საქართველოს პრეზიდენტი, სააგენტოს დასკვნის მიღებიდან ერთი კვირის ვადაში. 99% შემთხვევებში პრეზიდენტის გადაწყვეტილება შეესაბამება სააგენტოს დასკვნას, თუმცა, არის გამონაკლისებიც.

განცხადების განხილვისთვის დადგენილია განსხვავებული ვადები იმისდა მიხედვით თუ რომელ საფასურს გადაიხდის განმცხადებელი.

• სტანდარტული ვადა, 80 დღე - 500 ლარი.
• დაჩქარებული ვადა, 60 დღე - 700 ლარი.
• ყველაზე სწრაფი ვადა არის 30 დღე - 1000 ლარი.

გაითვალისწინეთ, რომ განხილვის ვადა არანაირ კავშირში არაა შედეგთან.
განცხადების განხილვის ვადაში ტარდება ტესტირება და გასაუბრება.  ამის შემდეგ  ორი კვირის ვადაში სააგენტო ამზადებს დასკვნას პრეზიდენტის ადმინისტრაციისთვის რის შემდეგაც პრეზიდენტი ამზადებს გადაწყვეტილებას.  უარყოფითი გადაწყვეტილების შემთხვევაში  სააგენტოსთვის განცხადებით განმეორებით მიმართვა შესაძლებელია  პრეზიდენტის  გადაწყვეტილების მიღების დღიდან ნახევარი წლის გასვლის შემდეგ.

არასრულწლოვნისთვის მოქალაქეობის საგამონაკლისო წესით მინიჭებისთვის სააგენტოსთვის განცხადებით მიმართვის უფლება აქვს ერთ-ერთ მშობელს ან არასრულწლოვნის  კანონიერ წარმომადგენელს. მეორე მშობლის თანხმობა სავალდებულოა. თუ არასრულწლოვანმა მიაღწია 14 წლის ასაკს, აგრეთვე სავალდებულოა მისი თანხმობა. აღნიშნული წესი გათვალისწინებულია „მოქალაქეობის საკითხთა კომისიის N2 დადგენილების“ მე-11 მუხლის მეორე პუნქტით.

არასრულწლოვნის საქმისწარმოების პროცესში სააგენტო არ გამოითხოვს ინფორმაციას საქართველოს სამართალდამცავი ორგანოებიდან. გარდა ამისა, არასრულწლოვანი არ ექვემდებარება ტესტირებას. თუმცა, გასაუბრების გავლა მაინც სავალდებულოა  - კომისიის წინაშე უნდა გამოცხადდეს არასრულწლოვნის ერთ-ერთი მშობელი ან კანონიერი წარმომადგენელი.

წინა მასალებში განხილული გვაქვს  მოქალაქეობის დადგენის, შენარჩუნების და აღდგენის პროცედურები. იმ შემთხვევაში, თუ განმცხადებელს უარი ეთქვა მოქალაქეობის მინიჭებაზე ან შენარჩუნებაზე, მას, როგორც ყოფილ მოქალაქეს აქვს უფლება მიიღოს საქართველოში ბინადრობის ნებართვა.